Xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu trong Cách mạng tháng tám

Thứ sáu - 18/10/2019 00:31 1.787 0
Xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu hay còn được mọi người biết đến với cái tên Làng Quỳnh đã đi vào lịch sử tỉnh nhà Nghệ An, lịch sử của đất nước như một địa danh văn hiến “Bắc Hà-Hành Thiện, Hoan Diễn-Quỳnh Đôi”. Nơi đây cũng là một vùng đất nổi tiếng với truyền thống hiếu học, truyền thống yêu nước chống giặc ngoại xâm, sôi nổi với các phong trào, cuộc vận động lớn của Đảng và Nhà nước.
Đình làng Quỳnh Đôi
Đình làng Quỳnh Đôi

         Trong những ngày tháng cách mạng tháng Tám năm 1945, làng Quỳnh cũng là nơi sôi nổi góp nên sự thắng lợi vĩ đại của dân tộc.

          Như chúng ta đã biết, với bao sự chuẩn bị, chờ đợi thời cơ cách mạng cuối cùng cũng đến. Ngày 9 tháng 3 năm 1945, cuộc đảo chính của quân đội phát xít Nhật xóa bỏ quyền cai trị của thực dân Pháp ở Đông Dương thì cách mạng Việt Nam mới có thời cơ lớn trong phạm vi cả nước. Đảng đã nhanh chóng chỉ đạo công tác chuẩn bị cho cuộc tổng khởi nghĩa trong cả nước.

        Đầu năm 1945, ở Quỳnh Lưu, Mặt trận Việt Minh bí mật ra đời đã tuyên truyền chủ trương của Việt Minh, xây dựng lực lượng và tổ chức cách mạng khắp nơi. Tại Quỳnh Đôi, trước ngày đảo chính của phát xít Nhật đã có vài đồng chí được ra tù như Dương Văn Lan, Dương Đức Nhuận, nhưng chưa thể hoạt động nhiều. Sau ngày đảo chính của phát xít Nhật, số đông những cán bộ bị giam từ các nhà tù đế quốc trên cả nước đều giành lại tự do trở về quê hương.  Khi trở về quê, các đồng chí đã thận trọng liên hệ với nhau và bàn việc gây dựng lại phong trào và chắp nối liên lạc với các nơi trong huyện, trong tỉnh. Chính vì vậy, ngay từ trung tuần tháng 3 năm 1945, Quỳnh Đôi có tổ chức Thanh niên cứu quốc đầu tiên, rồi đến các tổ Nông dân cứu quốc, Phụ nữ cứu quốc.... Các tổ chức này phát triển khá nhanh. Cuối tháng 4 năm 1945 thì Mặt trận Việt Minh Quỳnh Đôi do Phan Hữu Khiêm chủ trì được thành lập- Đây là một tổ chức đóng vai trò quan trọng trong việc tuyên tuyền, tổ chức, lãnh đạo bà con đấu tranh.

Tháng 8 năm 1845, cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai đã bước vào giai đoạn kết thúc. Ngày 2 tháng 8 năm 1945, nhận được tài liệu hướng dẫn của Việt Minh liên tỉnh Nghệ Tĩnh, đồng chí Dương Đình Thúy triệu tập Hội nghị thành lập Ủy ban dân tộc giải phóng làng. Ngày 13 tháng 8 năm 1945, Huyện ủy Quỳnh Lưu đã họp khẩn cấp ở Quỳnh Đôi, quyết định thành lập Ủy ban khởi nghĩa từ huyện đến xã, trước mắt tập trung vào 2 xã có cơ sở Việt Minh mạnh là Quỳnh Đôi và Văn Thai (Sơn Hải hiện nay).  Ủy ban khởi nghĩa ở Quỳnh Đôi ra đời, sẵn sàng chờ lệnh khởi nghĩa công cuộc khởi nghĩa.

 Ngày 14 tháng 8, chính phủ Nhật tuyên bố đầu hàng Đồng Minh vô điều kiện. Thời cơ cách mạng đã đến, Tổng bộ Việt Minh từ Việt Bắc phát lời hiệu triệu “Giờ tổng khởi nghĩa đã đến”.  Được sự chỉ đạo của Việt Minh tỉnh, ngay chiều 14 tháng 8, đồng chí Trần Mai từ Huyện ủy về Quỳnh Đôi phát động khởi nghĩa. Trước khí thế cách mạng của quần chúng nhân dân, ngay tối hôm 14 tháng 8 ấy, đồng chí Trần Mai bước lên diễn đàn đọc lời hiệu triệu của Tổng bộ Việt Minh, mọi người lắng nghe trong yên lặng rồi cùng vỗ tay reo vang. Đêm đó, hầu như quần chúng nhân dân Quỳnh Đôi không hề chợp mắt ngủ, họ trông chờ đến sáng ngày mai để đứng lên đấu tranh giành chính quyền.
Sáng 15 tháng 8, từ tờ mờ sáng, các đoàn viên thanh niên cứu quốc đã loa khắp thôn xóm, mời dân cư ra đình làng tham gia Tổng khởi nghĩa. Như chỉ chờ có thế, bà con nhân dân lần lượt kéo đến đình làng mỗi lúc mỗi đông với khí thế cách mạng ngùn ngụt. Đội Tự vệ chiến đấu do đội trưởng Nguyễn Ngọc Anh và chính trị viên Hoàng Trung Thông chỉ huy, dương cao cờ đỏ sao vàng, tiến vào sân đình. Bên cạnh đó, ban Hương lý của làng cũng được triệu tập và đứng nghiêm trang ở phía tây đình làng.

Trước khí thế ngùn ngụt lửa cách mạng của đông đảo quần chúng nhân dân Quỳnh Đôi, đồng chí Dương Đình Thúy với tư cách là Chủ tịch Ủy ban giải phóng Dân tộc của làng và Chủ tịch Ủy ban khởi nghĩa, đứng lên dõng dạc tuyên bố “ Hôm nay toàn dân Quỳnh Đôi chúng ta hưởng ứng lời kêu gọi của Tổng bộ Việt Minh, cùng đứng lên giành lại chính quyền về tay mình, thành lập Ủy ban nhân dân cách mạng cùng với nhân dân toàn quốc thực hiện tổng khởi nghĩa, giành lại độc lập, tự do cho Tổ Quốc. Ủy ban khởi nghĩa tuyên bố từ nay xóa bỏ chính quyền cũ”. Dân cư làng Quỳnh vỗ tay vang trời, phấn khởi và quyết tâm giải phóng dân tộc hiện rõ trên từng khuôn mặt. Khi đó, ban Hương lý bưng một khay lớn gồm các sổ sách của làng và hộp triện lý trưởng nộp lại cho Ban khởi nghĩa. Ngay lúc đó Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời Quỳnh Đôi được thành lập. Bầu không khí khởi nghĩa thắng lợi trùm lên toàn thể dân làng, ai cũng nô nức, phấn khởi vỗ tay reo hò chính quyền mới của mình. Quỳnh Đôi trở thành một trong 2 xã giải phóng sớm nhất của Huyện.

Thắng lợi của xã Quỳnh Đôi đã mở đầu cho phong trào khởi nghĩa giành chính quyền ở các làng, xã khác, uy hiếp trực tiếp đến sự sống còn của bộ máy chính quyền bù nhìn phát xít Nhật tại huyện Quỳnh Lưu. Sáng 17 tháng 8, hàng trăm người dân làng Quỳnh do đội tự vệ võ trang dẫn đầu kéo lên Cầu Giát, hợp với đoàn biểu tình của các làng khác thực hiện khởi nghĩa cướp chính quyền toàn huyện thành công.

Thắng lợi đó góp cùng với thắng lợi của cả nước, mở ra một kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam: Kỷ nguyên độc lập tự do tiến tới xây dựng một xã hội mới: xã hội xã hội chủ nghĩa. Từ người nô lệ nhân dân Quỳnh Đôi trở thành nhân dân của một nước độc lập, tự do làm chủ cuộc sống của mình.  Và ngày hôm nay, với vai trò là người dân tự do dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân Quỳnh Đôi vẫn đang viết tiếp những trang sử hào hùng của thời kỳ đổi mới, xây dựng xã hội, xã hội chủ nghĩa.
Tài liệu tham khảo:

- Lịch sử Đảng bộ huyện Quỳnh Lưu (2000) - NXB Chính trị Quốc gia
- Lịch sử Đảng bộ xã Quỳnh Đôi - NXB Lao Động

 

Tác giả bài viết: Ngô Thị Vân                         

Nguồn tin: Trường Chính trị Nghệ An

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

dichvucongqd
Chăm sóc khách hàng điện lực miền bắc
TTGT Việc làm Nghệ An
Trả lời cử chi
Tra cứu tin nhắn Bảo hiểm
Tra cứu Bảo hiểm trực tuyến
Giải quyết khiếu nại tố cáo
Dự báo thời tiết
Ngày này năm xưa
Thăm dò ý kiến

Bạn đến từ nơi mô?

Thống kê truy cập
  • Đang truy cập26
  • Hôm nay555
  • Tháng hiện tại9,788
  • Tổng lượt truy cập78,247
GIỜ LÀM VIỆC
Mùa Đông
Buổi sáng 7h30 - 12h
Buổi chiểu 13h30 - 17h
Mùa Hè
Buổi sáng 7h - 11h30
Buổi chiều 13h30-17h
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây